English

 

Πως ξεκινησε το graffiti

Το νέο καλλιτεχνικό φαινόμενο που απλώνεται πια σε όλο τον κόσμο ονομάζεται Graffiti.

Το παραπάνω κίνημα ξεκίνησε στη Νέα Υόρκη γύρω στο 1960 με 1970.

Ουσιαστικά άρχισε από πιτσιρικάδες που έγραφαν το όνομά τους ή το ψευδώνυμο τους σε τοίχους, ταχυδρομικά κουτιά, καρτοτηλέφωνα, υπόγειες διαβάσεις και στο τέλος στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και στο μετρό. Προέκυψε έτσι ένας ανταγωνισμός μεταξύ τους για το ποιος θα κάνει τις περισσότερες υπογραφές.

Κατά πάσα πιθανότητα τότε τις περισσότερες υπογραφές είχε ο ΤΑΚΙ 183 σύμφωνα με την συνέντευξη που είχε δώσει ο ίδιος το 1971 στην εφημερίδα New York Times.

Το αληθινό όνομα του ΤΑΚΙ ήταν Δημήτριος, ήταν ένας μικρός Έλληνας που δούλευε στην Νέα Υόρκη, ως παιδί για όλες τις δουλειές.

Ταξίδευε πολύ με τον ηλεκτρικό και στα ταξίδια του συνήθιζε να γράφει παντού το όνομά του. Κάποιοι άλλοι γνωστοί γραφείς εκείνης της περιόδου ήταν οι JOE 136, BARBARA 62, EEL 159, YANK 135, EVA 62. Τα ονόματα τα γράφανε σε δημόσια εμφανή σημεία γρήγορα-γρήγορα και μέρα με τη μέρα γίνονταν ήρωες στην περιοχή τους.

Μετά την εφεύρεση του spray τα πράγματα ήταν πιο εύκολα και έτσι περισσότεροι ασχολήθηκαν με το άθλημα ,με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος, σχεδόν πουθενά, για περισσότερα ονόματα.

Ήταν απαραίτητο, λοιπόν, να βρεθεί κάτι καινούριο.

Έτσι άρχισαν να κάνουν τα γράμματα πιο μεγάλα, ενώ τους έβαλαν περίγραμμα (με διαφορετικό χρώμα από το εσωτερικό).

Μ’ αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε το καινούριο στυλ του Graffiti που ονομάστηκε piece (κομμάτι). Το 1976 ο Caine 1 έβαψε μόνος του ολόκληρο τρένο.

Μετά απ’ αυτό μια ομάδα γνωστή ως crew, the fabulous five έβαψαν το 2ο τρένο στην ιστορία του Graffiti. Εκείνο τον καιρό οι γραφείς δούλευαν σκληρά για να φτιάξουν το δικό τους στυλ βάζοντας και άλλα στοιχεία όπως κόμμα, τελείες κλπ.

Μία απ’ τις μεγαλύτερες εφευρέσεις του Graffity την έκανε ο Phase 2 και αυτή είναι το βελάκι (ο ίδιος ανακάλυψε και το λεγόμενο bubble style).

Τα γράμματα δεν ήταν ευδιάκριτα πλέον. Οπότε αυτή η καινούρια τεχνική εισήγαγε ένα νέο στυλ που στη συνέχεια ονομάστηκε άγριο στυλ (wildstyle).

Επακόλουθο αυτού ήταν να δημιουργηθούν και καινούργια στοιχεία βάθους (background).

Oι γραφείς κόστιζαν τότε εκατοντάδες εκατομμύρια δολαρίων.

Τοποθετήθηκαν φύλακες για να ελέγχουν τη δράση τους.

Μερικοί φύλακες είχαν αρχίσει να γίνονται πιο βίαιοι με αυτούς που έπιαναν να βάφουν τρένα, με αποτέλεσμα οι γραφείς να βάφουν περισσότερο σε τοίχους παρά στον ηλεκτρικό.

Το 1983 ο Yaki Kornblt, ένας έμπορος από το Άμστερνταμ, πήγε στην Νέα Υόρκη και έψαξε να βρει τους πιο ταλαντούχους γραφείς. Ήθελε να παρουσιάσει αυτό το είδος τέχνης στην Ευρωπαϊκή αγορά. Νόμιζε ότι θα ήταν όπως πριν 20 χρόνια που η pop-art είχε επιτύχει στην Ευρώπη.

Ο Yaki δημιούργησε μία ομάδα από πεπειραμένους γραφείς που έπαιρναν μέρος σε σοβαρές εκδηλώσεις στην Νέα Υόρκη. Σ’ αυτήν την ομάδα ήταν πολλοί γνωστοί ταλαντούχοι άνθρωποι όπως οι Dondi, Crash, Ramellzee, Zephyr, Futura 2000, Quik, Lady Pink, Seen, Blade, Bil Blast.

Οι εκδηλώσεις τους στο Μuseum Boymans van Beuningen είχαν απίστευτη επιτυχία. Οι κριτικοί και οι συλλογείς τέχνης αντιμετώπισαν θετικά τα δημιουργήματά τους. Οι πιτσιρικάδες της Ολλανδίας ήταν (και ίσως είναι ακόμα) πολύ ανυπότακτοι και εκείνο τον καιρό έβλεπες στο δρόμο παντού υπογραφές από Graffiti.

Τον ίδιο καιρό θα γινόταν μυθική συνάντηση στην Νέα Υόρκη γραφέων της Νέας Υόρκης και γραφέων - ταλαντούχων από το ‘Άμστερνταμ.

Αυτό ήταν το νόμιμο ξεκίνημα του Graffiti στην Ολλανδία και μετά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Συνέπεια αυτού είναι οι γραφείς να αρχίσουν να διαχωρίζονται σε δυο διαφορετικά γκρουπ.

Το πρώτο άρχισε να κάνει αληθινή τέχνη, με καινούρια κίνητρα και εμπνεύσεις.

Η τέχνη τους άρχισε να γίνεται πιο περίπλοκη, επιδέξια και βέβαια πιο καλοπληρωμένη.

Οι άλλοι ήταν οι παραδοσιακοί γραφείς που έβαφαν τους τοίχους.

Αυτό το είδος επικεντρωνόταν ολοένα και περισσότερο στους νέους και ενώθηκε με άλλα είδη τέχνης, όπως το break dance, τους rappers και τους DJ.

Όλοι μαζί αποτέλεσαν την κουλτούρα του hip-hop στο δρόμο.

Στις αρχές του 1980 η hip-hop κουλτούρα είχε γίνει πιο δημοφιλής στην Αμερική και άρχισε να εξελίσσεται στην Ευρώπη. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα media πρόβαλαν αυτή τη κουλτούρα.

Χάρη σε αυτά η hip-hop κουλτούρα έγινε γνωστή και έτσι πολλοί νεαροί καλλιτέχνες έγιναν δημοφιλείς όπως οι (Star Bambata, Rocky Steady Crew, Phase 2, Blade, Skeme, Dondi και ο Lee).

Στην Ισπανία οι B-boys ονειρεύονται να γίνουν μέλη του crew Africa Bambata-Zulu Nations στο μέλλον.

Στη Μ.Βρετανία υπήρχε η υπογραφή των Zulu σχεδόν παντού. Σε πολλές πόλεις στην Ευρώπη και στην Αμερική το Graffiti άρχισε να εξαπλώνεται περισσότερο μετά την έκθεση των Rocky Steady Crew γιατί ένα απ τα μέλη, ο Doze ήταν γνωστός writter από την Ν.Υ.

Αλλά το πιο χαρακτηριστικό για την εξάπλωση του graffiti ήταν το beat street ένα ντοκιμαντέρ.

 

TO GRAFFITI ΩΣ ΕΝΝΟΙΑ

Το Graffiti, σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η ιστοσελίδα Wikipedia, είναι η αναγραφή συνθημάτων ή η ζωγραφική σε επιφάνειες ορατές, σε δημόσιους χώρους (για παράδειγμα σε τοίχους).

Αλλά για Όσοι κάνω Graffiti ,δεν ισχύουν όλα τα παραπάνω. Το Graffiti είναι κάτι παραπάνω από ζωγραφική.

Είναι προσωπική έκφραση, τρόπος ζωής, μια κραυγή επικοινωνίας σε μια κοινωνία απομόνωσης.

Είναι μια τέχνη γεμάτη ιδέες, συναισθήματα, απόψεις αλλά και ανησυχίες της νέας γενιάς.

Τα έργα των ιδιαίτερων αυτών καλλιτεχνών είναι μια γροθιά στο κατεστημένο, στα κοινωνικά στερεότυπα, σε οτιδήποτε δεν τους αρέσει και θέλουν να το αλλάξουν, αλλά και μια δήλωση αυτού που αγαπάνε, τους αρέσει και τους αντιπροσωπεύει.

Όμως η οι κυβερνήσεις θεωρούν τα Graffiti βανδαλισμό και παράνομη πράξη, και για αυτό το λόγο η Επιτροπή Περιβάλλοντος και η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισαν την ποινική του δίωξη με την κατηγορία της φθοράς σε δημόσια περιουσία.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γκραφιτάδες ενεργούν αυτόνομα αλλά και αυθόρμητα, χωρίς να πάρουν έγκριση από τον αρμόδιο ή αρμόδιους για να φιλοτεχνήσουν τον τοίχο ενός εγκαταλελημένου σπιτιού ή το βαγόνι ενός τρένου.

 

Η ιστορια του graffiti στην Ελλαδα

Το Graffiti πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1986 με πολύχρωμα σχέδια και μηνύματα επάνω, κυρίως, στα βαγόνια του ηλεκτρικού και των τρένων.

Η ελληνική κοινωνία τότε αντιμετώπισε το θέμα κάπως επιφυλακτικά χωρίς να δώσει ιδιαίτερη έκταση, μέχρι που εμφανίστηκαν τα πρώτα διεθνή περιοδικά, το True colors και Style wars, τα οποία ασχολήθηκαν με το θέμα και προετοίμασαν το έδαφος για τη μετέπειτα διάδοσή του.

Το 1998 καθιερώθηκε ο θεσμός του Πανελλήνιου Φεστιβάλ Graffiti σε συνεργασία με την Ελληνοαμερικανική Ένωση ενώ στα τέλη του ίδιου χρόνου κυκλοφόρησε και ο πρώτος ολοκληρωμένος κατάλογος-λεύκωμα ελληνικού γκράφιτι.

Από τις 22 Ιουνίου μέχρι τις 21 Ιουλίου 2002 πραγματοποιήθηκε σε δέκα πόλεις της Ελλάδας το Φεστιβάλ Χρωμόπολις, το οποίο διοργανώθηκε από το περιοδικό Carpe Diem με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού.

 

Οι καλλιτέχνες ζωγράφισαν κτίρια με θέματα την ειρήνη, τη φιλία, την αλληλεγγύη, κλπ. Από την εμφάνιση των πρώτων γκράφιτι μέχρι σήμερα, υπάρχει μια διαρκής εξέλιξη της τέχνης του γκράφιτι αλλά και μια γενικότερη αποδοχή από την κοινωνία, γεγονός που συνιστά έναν καλό οιωνό για τους καλλιτέχνες του δρόμου.

Όλες οι φωτογραφίες που παραθέτουμε είναι πρωτότυπες εκτός από τις 2,7,8.

Έγιναν από τον συγγραφέα αυτού του άρθρου και άλλους μαθητές του σχολείου μας.

 

Καλούμε το μαθητές και άλλα σχολείων ευρωπαϊκών που ασχολουνται με graffiti να στείλουν στο περιοδικό τις δικές το δημιουργίες.

 

English